Rodzaje oświetlenia awaryjnego
Pod pojęciem oświetlenia awaryjnego znajdują się następujące rodzaje:
- Awaryjne oświetlenie ewakuacyjne:
- oświetlenie drogi ewakuacyjnej,
- oświetlenie strefy otwartej,
- oświetlenie strefy wysokiego ryzyka,
- Oświetlenie zapasowe.
Wymagania związane z oświetlenie awaryjnym i przeprowadzanie pomiarów
Awaryjne oświetlenie ewakuacyjne musi działać w taki sposób, aby osoby znajdujące się w budynku mogły bezpiecznie opuścić miejsce, w którym się znajdują, a także zidentyfikować drogi prowadzące do wyjść ewakuacyjnych i dotrzeć do nich w sposób bezproblemowy. Aby odbywało się to bez przeszkód, należy dopilnować, żeby instalacja oświetlenia awaryjnego działała sprawnie spełniając obowiązujące wymagania. W tym celu stosuje się przeglądy, konserwacje i pomiary oświetlenia awaryjnego. Pomiary mają na celu skontrolować, czy wymagania te są spełnione. Przykładowymi wymogami związanymi ze stosowaniem awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego są:
- umieszczanie opraw oświetleniowych przynajmniej 2 m nad podłogą,
- umieszczenie oprawy oświetleniowej przy wyjściu ewakuacyjnym,
- oświetlenie znaków bezpieczeństwa,
- oświetlenie stopni schodowych,
- oświetlenie zakrętów korytarzy, skrzyżowań i miejsc zmiany kierunku,
- oświetlenie punktów pierwszej pomocy,
- oświetlenie urządzeń przeciwpożarowych,
- czas pracy oświetlenia awaryjnego drogi ewakuacyjnej powinno wynosić przynajmniej 1 godzinę.
Sam fakt instalacji opraw oświetleniowych w wymaganych miejscach nie oznacza, że zapewniają one wystarczające bezpieczeństwo. Należy także zadbać o to, aby światło generowane przez oprawy oświetlenia awaryjnego generowały odpowiednie, wymagane natężenie światła.
- Droga ewakuacyjna do 2 metrów szerokości powinna być oświetlona natężeniem przynajmniej 1 lx w miejscu mierzonym w środku tej drogi przy podłodze,
- w przypadku miejsc gdzie znajdują się urządzenia przeciwpożarowe lub punkty pierwszej pomocy natężenie oświetlenia mierzonego przy podłodze powinno wynosić przynajmniej 5 lx, jeśli nie znajduje się ono na drodze ewakuacyjnej lub w strefie otwartej,
- wartość wskaźnika oddawania barw Ra, który określa w jakim stopniu odwzorowywane są kolory widzialnych przedmiotów powinien wynosić przynajmniej 40/100,
- stosunek maksymalnego i minimalnego natężenia światła mierzonego w linii przebiegającej przez środek drogi ewakuacyjnej nie może przekraczać 40:1,
- pełne natężenie światła awaryjnego na drodze ewakuacyjnej powinno wytworzyć się w czasie 1 minuty,
- w ciągu pierwszych 5 sekund od uruchomienia oświetlenia awaryjnego powinno wytworzyć się w 50% minimalnego natężenia wymaganego,
- strefy wysokiego ryzyka muszą zapewnić natężenie oświetlenia awaryjnego wynoszącego przynajmniej 10% natężenia podstawowego, jednak ta wielkość nie może być mniejsza niż 15 lx,
- znaki bezpieczeństwa umieszczone na drogach i przy wyjściach ewakuacyjnych powinny być oświetlone w ataki sposób, aby luminacja każdej barwnej części znaku musi wynosić przynajmniej 2 cd/m2 widzianych z każdego kierunku, jaki ma znaczenie dla zachowania bezpieczeństwa.
Pomiary oświetlenia awaryjnego obejmują zarówno przykłady wymienione powyżej jak i inne elementy wymagane przez wspomnianą normę. Warto przypomnieć, że oświetlenie awaryjne zgodnie z rozporządzeniem ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, jest urządzeniem przeciwpożarowym, który wymaga dokonywania przeglądów i czynności konserwacyjnych tak często jak tego wymagają wskazania producenta urządzeń, nie rzadziej jednak, jak raz w roku.