Na czym polega oddymianie grawitacyjne?
System oddymiania grawitacyjnego uruchamia się poprzez załączenie czujki dymowej, przycisku oddymiania lub innych, zewnętrznych urządzeń. Co ważne – system ten jest w pełni automatyczny. Całość operacji jest zewnętrznie kontrolowana. W skład systemu wchodzą m.in.: klapy oddymiające, kurtyny dymowe oraz otwory napowietrzające. Skuteczny system oddymiania oprócz funkcji usuwania gazów pożarowych z dróg ewakuacyjnych dodatkowo obniża temperaturę w obiekcie, dzięki temu chroni konstrukcję budynku podczas pożaru oraz zwiększa bezpieczeństwo ratowników podczas prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych.
System oddymiania grawitacyjnego ma na celu usprawnienie naturalnego ciągu w dolnych częściach budynku. Żeby było to możliwe, konieczne jest doprowadzenie do pomieszczenia świeżego powietrza. Do tego celu instalowane są specjalne elementy konstrukcyjne. Na co dzień mogą one służyć do codziennej wentylacji pomieszczeń. Często są to specyficzne napędy elektryczne stosowane w oknach lub klapach oddymiających.
Zalety systemów oddymiania grawitacyjnego
Systemy tego rodzaju są nie tylko skuteczne, ale też subtelne – na co dzień w ogóle nie odczuwa się ich obecności. Elementy systemu mogą być tak ozdobione, aby pasowały do reszty wystroju. Nowoczesne wzornictwo jest bardzo estetyczne, dlatego system nie rzuca się w oczy. Razem z resztą sprzętów sprawia wrażenie spójnej koncepcji.
System oddymiania grawitacyjnego jako urządzenie przeciwpożarowe wymaga przeprowadzania okresowych przeglądów technicznych i konserwacji nie rzadziej niż raz w roku.
Zużyciu najczęściej ulegają akumulatory w centralach sterujących, coraz częściej pojawiające się w Polsce silne wiatry i burze powodują czasami uszkodzenia klap dymowych i napędów.
W instalacjach pneumatycznych, znacznym kosztem może być konieczność wymiany naboi wyzwalających klapy dymowe po każdym fałszywym alarmie.
Nie sposób nie zwrócić także uwagi na inny aspekt zainstalowania tego rodzaju zabezpieczenia. Elementy systemu mogą stanowić komfortową wentylację hal produkcyjno – magazynowych oraz klatek schodowych.
Oddymianie grawitacyjne – gdzie jest kluczowe?
System oddymiania grawitacyjnego jest szczególnie istotny na klatkach schodowych oraz innych drogach ewakuacyjnych, gdzie jego zadaniem jest zapewnienie drożności i bezpieczeństwa podczas pożaru. Usuwając dym i produkty spalania z tych przestrzeni, system umożliwia bezpieczne opuszczenie budynku i znacznie poprawia warunki pracy służb ratowniczych.
W Polsce przepisy budowlane oraz rozporządzenia określają, w których budynkach systemy oddymiania są obowiązkowe. Najczęściej wymagane są w wysokich budynkach mieszkalnych, obiektach użyteczności publicznej (takich jak szkoły, szpitale, biurowce, hotele czy centra handlowe), a także w halach produkcyjnych czy garażach podziemnych. W praktyce jednak oddymianie grawitacyjne najlepiej sprawdza się w budynkach o niskiej i średniej wysokości (zwykle do 5–7 kondygnacji), gdzie ma zapewnione warunki do efektywnego działania.
W budynkach wyższych lub bardziej skomplikowanych architektonicznie często stosuje się systemy oddymiania mechanicznego lub wentylację o różnicowanym ciśnieniu powietrza. Wynika to z tego, że naturalny ciąg powietrzny, na którym opiera się oddymianie grawitacyjne, może być w takich warunkach niewystarczający.
Zalety i ograniczenia systemów oddymiania grawitacyjnego
Zalety:
- prosta i ekonomiczna budowa, brak konieczności stosowania wentylatorów.
- niskie zużycie energii - system działa dzięki naturalnym procesom unoszenia się ciepłego powietrza.
- na co dzień praktycznie niewidoczny - elementy systemu mogą być estetycznie dopasowane do wnętrza.
- może jednocześnie pełnić funkcję wentylacji codziennej w halach i na klatkach schodowych.
Ograniczenia:
- skuteczność zależy od warunków atmosferycznych (temperatura, wiatr) i konstrukcji budynku.
- może wymagać odpowiednio zaprojektowanych i dostępnych otworów wentylacyjnych (klap, okien).
- może być niewystarczający w bardzo wysokich lub skomplikowanych budynkach.
- konieczność regularnych przeglądów technicznych i serwisu - np. wymiana akumulatorów w centralach sterujących, naprawa klap po uszkodzeniach spowodowanych silnym wiatrem.
